DOCUMENTARIST
2013 PROGRAMI AÇIKLANDI
İstanbul
Haziran'da Belgesel Soluyacak
Seyircisini
dünyanın farklı renkleri ve gerçekleriyle buluşmaya davet eden 90’ı aşkın
belgesel, 1-6 Haziran 2013 tarihlerinde DOCUMENTARIST’te... Alan Berliner
Retrospektifi, Mercek Altında Brezilya Sineması, Müzik Belgeselleri, Kadının
Adı Yok, Türkiye Panorama programın öne çıkan bölümleri arasında. Festivalin
posterinde ve tanıtım filminde Serra Yılmaz ve Ahu Türkpençe gibi isimler rol
aldı.
DOCUMENTARIST
İstanbul Belgesel Günleri, 1 - 6 Haziran tarihleri arasında altı mekâna yayılan
dopdolu bir programla 6'ncı kez seyirciyle buluşmaya hazırlanıyor.
Çağımızın
en ünlü belgeselcilerinden Alan Berliner başta olmak üzere dünya belgesel
sinemasının önemli ustalarının katılacağı
festivalde, dünyanın farklı renklerini ve gerçeklerini harmanlayan 90’dan fazla
film sunulacak. Yaşlılık Çağı, Kadının Adı Yok, Tükettiğimiz Dünya, Müzik
Belgeselleri, Mercek Altında Brezilya Belgesel Sineması, Arap Dünyası: Değişim
Rüzgarları, Taskovski Film Seçkisi ve Anılarına gibi özel bölümlerin
yer aldığı bu seneki programda Uluslararası Panorama başlığı altında da
son yılların ödüllü belgesellerinden geniş bir seçki sunulacak. Festivalin Türkiye
Panorama bölümünde ise, Türkiye’den çoğunluğu genç yönetmenlerin
filmlerinden oluşan 26 film yer alıyor.
Festivalin Onur
Konuğu: Alan Berliner
Bugüne
kadar Nick Fraser, Eyal Sivan, Asen Balikci, Helena Třeštíková, Heddy
Honigmann gibi ustaları Türkiye’deki belgeselseverlerle tanıştıran DOCUMENTARIST’in bu yılki onur konuğu
çağımızın en önemli belgeselcilerinden olan Alan Berliner.
DOCUMENTARIST, Berliner’in ödüllü
son yapıtı “Büyük Kuzen” (First
Cousin Once Removed, 2012) başta olmak üzere, “Gözleri Tamamen
Açık” (Wide Awake, 2006),
“En Tatlı Ses (The Sweetest Sound,
2001), “Kimseyi İlgilendirmez” (Nobodys's Business, 1996), “Ailedeki yabancı” (Intimate Stranger, 1991),
“Aile Albümü” (The Family Album, 1986)
dâhil olmak üzere tüm filmlerini içeren bir retrospektifin yanı sıra, 2
Haziran’da yönetmenin sinema dersine de ev sahipliği yapacak.
Konuk
Ülke: Brezilya
DOCUMENTARIST 2013 programında, belgesel sinemanın
en verimli toprakları arasında yer alan Brezilya'dan
son 15 yılın gözde belgesellerini içeren esalı bir seçkiye yer veriliyor;
ayrıca Brezilyalı sürpriz konukları da ağırlıyor. Bu ülkenin belgesel
sinemasını Türkiye’de ilk kez bu kadar kapsamlı bir biçimde inceleme olanağı
sunan seçkide gösterilen yapımlar arasında “174 Nolu Otobüs” (Bus 174, José Padilha, 2002), “Estamira”
(Marcos Prado, 2004), “Elena” (Petra Costa, 2012) , “Uçan Rocha” (Eryk Rocha, 2002), “Tudo E
Brazil” (Rogerio Sganzeria, 1997) ve “Raul” (Walter
Carvalho, 2011) gibi
bol ödüllü belgesellerin yanı sıra, Glauber Rocha’nın bir yapıtını da içeren
kısa filmler seçkisi yer alıyor.
Irena
Taskovski de DOCUMENTARIST'in Konuğu!
Belgesel
alanında Avrupa’nın en büyük belgesel dağıtım ve yapım firmalarından olan
Londra merkezli Taskovski Films’in kurucusu Irena Taskovski de DOCUMENTARIST 2013 kapsamında uluslararası alternatif dağıtımcılık konusunda bir konferans vermek üzere İstanbul’a
geliyor. Daha önce Prag Film Akademisi FAMU, NTFS Londra, EICTV Küba gibi
yerlerde
dersler veren, halen Prag Belgesel Film Enstitüsü’nde akademisyenlik yapan Taskovski, Türkiye’de belgesel yayınlayan TV kurum
ve dağıtımcılarla da görüşmelerde bulunacak.
Dünyanın
Gerçeği DOCUMENTARIST'te
Nepal’den
Kolombiya’ya, Hindistan’dan Filistin’e, Polonya’dan Şili’ye, ADB’den Lübnan’a
dünyanın farklı gerçekleri ve renklerini bir araya getiren DOCUMENTARIST 2013 programının Uluslararası Panorama bölümü de, son
bir yılda Cannes, Venedik, San Sebastian, Toronto, Berlin gibi A sınıfı
festivallerde öne çıkmış birbirinden önemli belgeselleri bir araya getiriyor.
Bu bölümde geçen Kasım’da IDFA’nın açılışını yapan “Yanlış Zamanda, Yanlış Yerde” (Wrong Time, Wrong Place, John Appel,
2012) ve Berlinale 2013’te gösterilen “Kuzzul Kurt” (To the Wolf, Christina
Koutsospyrou-Aran Hughes, 2012) öne çıkarken, Girit’te 60’larda ünlenmiş bir
köyün anlatıldığı “Hippie-Hippie Matala! Matala!” (Giorgos Varelas, 2013) ve sayıları giderek azalan azınlıkların sesine
kulak veren “Elveda İstanbul” (Adieu İstanbul, Dieter Sauter,
2013) yer
alıyor.
Yaşlılık Çağı bölümünde ilk göze çarpan filmler
arasında; ilerlemiş yaşlarına karşın
birbirlerine ve sanata tutunan bir çifti anlatan “Sensiz Olmaz” (Not Without
You, Petra
Lataster Czisch-Peter Lataster, 2010), yalnız yaşayan 90 yaşındaki Clotilda
Grosu'nun öyküsünü anlatan ve haiku biçimindeki üslubuyla dikkat çeken “Japon
Ayva Ağacı” (The Japanese Quince Tree, Mara Trifu, 2012) ve bizi Gürcü yaşlı bir güreşçinin gençlik
aşkıyla buluşturan “Ramin” (Ramin, Audrius Stonys,
2011) bulunuyor.
Kadının
Adı Yok
bölümünde; Toronto’dan Berlin’e pek çok festivalde büyük yankı uyandıran “Salma” (Kim Longinotto, 2013), ‘Barış
Gelini’ olarak çıktığı yolculuğu sırasında Gebze'de tecavüze uğrayarak
öldürülen İtalyan sanatçı Pippa Bacca'nın öyküsünü anlatan “Gelin” (The
Bride, Joël Curtz, 2012) ve
boşandığı kocası tarafından öldürülen Bahar'ın geride kalan ailesinin genç
kadını ölüme götüren sürecin izini mektuplarla ve tuttuğu günlükte sürmesini
anlatan “Bahar” (Carin
Goeijers, 2013) yüreğe dokunan hikayeleriyle festivalin merakla beklenen
filmleri arasında.
Tükettiğimiz
Dünya bölümünde;
yapımcılığını Fatih Akın’ın üstlendiği “Mama
Coca” (Suzan Şekerci, 2012)
filmi Türkiye’de ilk kez seyirciyle buluşacak. Bölümün dikkat
çeken bir diğer önemli yapımı, Berlinale programında da yer alan
“Char... Tarafsız Ada” (Char... the No Man's Land, Sourav
Sarangi, 2012).
Müzikle
Sinemanın Mutlu Birlikteliği: Müzik Belgeselleri
Festivalde
bu sene öne çıkan bölümlerden biri de, Müzik
Belgeselleri. Martin Scorsese’nin öncülüğünde restore edilip sinema
tarihine kazandırılan ilk film olup bir kaç yıl önce Cannes Film Festivali'nde
yeniden gösterilen Fas-Fransız yapımı “Trances”
(El Hal, Ahmed El Maanouni, 1981),
caz şarkıcısı olarak Hollanda’da başlayan kariyeri bir
anda
dünyayı saran Karsu Dönmez’in öyküsü “Karsu” (Mercedes Stalenhoef, 2012)
ile bu yıl En İyi Belgesel Oscarı'nı kazanan “Bir Şarkının
Peşinde” (Searching for Sugar Man, Malik Bendjelloul, 2012) başta
olmak üzere, dünyanın muhtelif köşelerinden müzisyenlerin hikâyeleri DOCUMENTARIST 2013’e müzikal bir renk
katacak.
Anılarına:
Chris Marker, Herz Frank ve Les Blank
Festival
kapsamında ayrıca belgesel sinemanın son bir yılda kaybettiği üç büyük ismi
olan Chris Marker, Herz Frank ve Les Blank anısına birer gösterim gerçekleşecek. Programda, belgesel
sinemanın en önemli ustalarından Chris Marker'ın “Andrei Arsenevich’in yaşamında Bir Gün” (One Day in the Life of Andrei Arsenevich, 1999), Sovyet belgesel sinemasının öncü ismi Herz
Frank'ın “Ten Minutes Older” (1978)
ve belgesel sinemaya getirdiği şiirsel üslüpla unutulmazlar arasına giren Les
Blank'ın “Ayrık Dişli Kadınlar”
(Gap-Toothed Women, 1988) adlı filmleri yer alıyor.
26
Belgeselle “Türkiye Panoraması”
Belgeselin
çağdaş ustalarını İstanbul’a taşıyarak dünyanın dört bir yanından kalburüstü
filmleri seyirciyle buluşturan DOCUMENTARIST,
Türkiye’deki genç kuşak belgeselciler için de
platform olma işlevini sürdürüyor. Uluslararası programı davet usulüyle
oluşturulan festivale, bu sene Türkiye’den başvuran 110’u aşkın filmden 26’sı
seçildi. Bunların içinde genç yönetmenlerin elinden çıkma 17 film, aynı zamanda
Johan van der Keuken Yeni Yetenek Ödülü’ne
aday olacak. Sözkonusu yapımlardan beş tanesi, Türkiye dışında yaşayan
yönetmenlere ait. Festivale İsviçre’den katılan Ufuk Emiroğlu’nun ilk filmi “Babam, Devrim ve Ben”in (Mon Pêre, la
Rêvolution et moi) dünya prömiyeri ise DOCUMENTARIST’te gerçekleşecek.
Türkiyeli
belgeselcilerin filmlerini seyirciyle buluşturacak olan Türkiye Panorama bölümünün öne çıkan filmleri arasında; Doğu
Akıncı'nın “Mustafa'nın Yaşam Zinciri”
(2012), Piran Baydemir'in “Fecîra” (2013),
Onur Günay & Burcu Yıldız'ın “Garod”
(2012), Hatice Kamer'in “Annemin
Pususlası” (2012), Dilek Gökçin'in “Bûka
Baranê” (2013) ve Ayşe Funda Aras'ın “Gurbet Pastası” (2013) filmleri yer
alıyor. Bu sene festival Türkiye yapımı tüm filmleri ücretsiz gösterme kararı
aldı.
Johan van der Keuken (JvdK) Yeni Yetenek Ödülü 4'üncü Kez Sahibini
Buluyor
Türkiye’den
bu sene rekor sayıda başvuru alan DOCUMENTARIST, yeni kuşak belgeselcilerin buluşma
platformu olma misyonunu da sürdürüyor. Yerli belgesellerden oluşan geniş bir
seçkinin sunulacağı festivalde, Türkiye’den genç belgeselcilere verilen Johan van der Keuken Yeni Yetenek Ödülü
bir kez daha sahibini bulacak. Bu sene 17 filmin aday olduğu 2013 JvdK Yeni
Yetenek Ödülü’nün jürisi yazar ve oyuncu Ercan
Kesal, film eleştirmeni Alin
Taşçıyan, akademisyen Defne
Karaosmanoğlu, Hollanda Başkonsolosluğu Kültür Ataşesi Jeroen Gankema
ve geçtiğimiz
yıl “Beklemek’’ adlı belgeseliyle JvdK Yeni Yetenek Ödülü’nü kazanan Bülent Öztürk’ten oluşuyor.
Festivalde Yan
Etkinlik ve Atölyeler
DOCUMENTARIST,
renkli film seçkisi kadar konser, panel, söyleşi ve açık hava gösterimi gibi
yan etkinlikleriyle de Haziran’da İstanbullu sinemaseverlere bir belgesel karnavalı yaşatacak. Alan Berliner’in Sinema
Dersi, Irena Taskovski’nin Uluslararası Alternatif Dağıtımcılık Dersi, Helena
Ignez’den Breziya Sineması üzerine sunum, Özge Calafato’nun moderatörlüğünü
üstlendiği ‘’Türkiye’de Belgesl Yapmak’’ konulu panel, Hangi İnsan Hakları?
Film Festivali’nde düzenlenen Video-Eylem Atölyesinin sonuçlarının paylaşılacağı
bir gösterim, “Kadınlar ve Politikalar” paneli, Docu-Next Atölyesi, Taksim Gezi
Parkı açık hava gösterimi bunlardan sadece bir kaçı...
Hollanda
Başkonsolosluğu, Brezilya Başkonsolosluğu, SALT, Akbank Sanat, İstanbul Fransız
Enstitüsü, Yunanistan Başkonsolosluğu, Dimitrie Cantemir Romen Kültür Merkezi, Bahçeşehir Üniversitesi,
Goethe Enstitüsü, Anadolu Kültür ve Armada Hotel’in desteğiyle gerçekleşen DOCUMENTARIST İstanbul Belgesel Günleri’nin
gösterimleri, 1-6 Haziran 2013 tarihlerinde
Akbank Sanat, Fransız Kültür Merkezi,
SALT Beyoğlu, Dutch Chapel ve Aynalı Geçit Etkinlik Mekânı’nda, Kadıköy yakasında ise İstanbul Saint Joseph Lisesi Tiyatro Salonu'nda
gerçekleşecek; yan etkinlikler ise Romen Kültür Merkezi, Bahçeşehir
Üniversitesi, Sismanoglio Megaro ve Goethe-Institute‘de izlenebilecek.
Basın sponsorluğunu Radikal, Birgün, Açık Radyo, Altyazı,
Yeni Film, Kültür Mafyası, Bant Dergi, Arka Pencere, Bianet, Zero İstanbul,
Ekşi Sinema ve Avrupa Sineması’nın üstlendiği festivalin hizmet destekçileri arasında Mybilet,
Muaf Beyoğlu, Galata Mutfak, Mavra, Dark'n Dark, Avam Kahvesi ve Kumbara
Cafe yer alıyor.
Bütün
Türkiye yapımı filmler, belgesel klasikleri ve yan etkinliklerin ücretsiz
olduğu festivalde, filmlerin gösterim ücreti ise
5 TL. Biletler MyBilet’ten ve festival süresince
salon girişlerinden temin edilebilir.
Ezgi
Aktaş