Yastıksız Uyku ve Kahve Kokusu

Hani bazı kitaplar vardır, adında bir şeyler vardır, daha okumayı sökmeden babanın kitaplığında gördüklerin gibi, çok merak edersin ama uzanamazsın. Sonra okumayı öğrenince, okumayı dener, anlamaz sıkılır bırakırsın. Yüzüklerin Efendisi’ni ilkokulda okumaya çalışmak gibi aynen… Ağır gelir, okunmaz. Üstelik Orta Dünya’dan da uzaklaştırır insanı bu çaba. Arada bir tekrar eline alır kaldığın yerden okumaya devam etmeye çalışırsın, kitaptan uzaklaştığını, hala anlamadığını hissedersin. Kitap rafta durur, uzaktan bakarsın sadece. Belki de artık büyüdüm der baştan okumaya niyetlenirsin ama korkarsın, ya yine anlamazsan? Günlerden bir gün, evde boş boş otururken, yapacak tek bir şey yokken, dünya çok ama çok sıkıcıyken o yeşil kapak çarpar yine gözüne.

Yaramazlık yapacak çocuk gibi önünü arkanı kollar, yavaşça kitaplığa yaklaşırsın. Bu arada boyunun ne kadar uzadığını, kitabı görmek için parmak uçlarında yükselmene gerek kalmadığını da fark edersin. Cilde bakarsın, üstünde “J. R. R. Tolkien – Yüzüklerin Efendisi” yazar. Önce “je re re tolkien” diye heceleyerek okursun, ardından aksanlı konuşmaya çalışır, “ci ar ar tolkiyın” der kendi kendine gülersin. Farkına varmadan kitaba uzanır alırsın. Cildini kontrol edersin, ellerini üstünde gezdirir okşarsın kitabı, kokusuna bakarsın, sonra en yakın koltuğa oturur ilk sayfasını açarsın. Bu sefer oldukça uzun okursun üstelik hiç sıkıcı da gelmez. Kitaptan kafanı kaldırdığında, “Araf kaçıncı kez sesleniyorum, bırak artık kitap okumayı gözlerini bozacaksın! Yemek hazır. ” diyen anneni duyar, gözlerinin acıdığını hissedersin. Ne mükemmel bir şeydir o kitap, nasıl daha önce anlamamışsındır bunu? Yemeği aceleyle yer kitaba koşarsın. Uykunun gelmesi, babanın gelip odanın ışığını kapatması ve “Uyu artık! Saat kaç oldu?” diyerek seni azarlaması seni durdurmaz, huyunu bildiklerinden masa lambanı aldıkları için, telefonunun ışığına razı olur onunla okumaya devam edersin bütün gece, kitap üstünde uyuyakalana kadar.

Gün içindeki eylemler seni durdurmaz, ta ki kitap bitene kadar. Otobüste okursun, derste okursun, serviste okursun, yolda yürürken okursun son sayfaya kadar. Bittiğinde bir acı hissedersin kalbinde, neden bitti? Bir süre döner döner, belli yerleri tekrar tekrar okursun. Başucuna koyarsın kitabı, görüş mesafende olur hep, elinin altında. Zaman geçer, etkisi azalır kitabın ama nereye gitsen kıyamaz, yanında götürürsün. Senin için özel kitaplar arasındadır artık, arada rastgele bir sayfa açıp okunması, arkadaşlara anlatılması, alıntılar yapılması gereken.

İşte o kitaplar gibisin sen de! Sadece bir kitap değilsin üstelik. Boynumun ağrısı geçsin diye birkaç gün yastıkla uyuduktan sonra, yastıksız uykuya dönüş gibisin. Başka türlü uyumayı becerememek gibi, kafanı yastığa koyup uyuduktan sonra, uykunun arasında yine yastığı kenara ittirdiğini fark etmek gibisin. 2-3 yastıkla uyuyan insanları anlamamak gibisin, yastıksız uykusun sen. Herkesin kıymetini bilemediği, bir benim anladığım.

Sadece bir kitap ve yastıksız uyku değilsin sen. Kızılay’dan Kuğulu Park’a yürürken geldiğini fark ettiğim bahar gibisin. Şu sorunlu bünyeyi bayıltacak kadar değil ama t-shirt giymeme izin verecek kadar sıcak. Havada uçuşan polenler gibisin biraz, bazen sinir bozucu, hassas insanları hapşırtan cinsten. Gülümsememi sağlayan nisan yağmuru gibisin, elimde kahve bardağı, altında ıslanırken zıp zıp zıpladığım, kahkahalar attığım, bıraktığı birikintilerde su sıçrattığım, aylardan nisanken gökten düşen su damlaları gibisin. Baharın insan vücudunda yarattığı etkilere benziyorsun.

Sadece bir kitap, yastıksız uyku ve baharın etkileri değilsin sen. Kahveye benziyorsun. Yaşlıların her gün aynı saatte içtikleri türk kahvesi gibisin, ağzında hissettiğin acı kahve telvesisin sanki. Heyecanla kapatılmış bir fincansın, bol telveli kahveden arta kalan, soğusun da yengem fal baksın diye beklediğim. Janjanlı Starbucks kahvesi gibi değil de, evde kettleda su kaynattıktan sonra üçü bir arada paketini en sevdiğin kupaya boşaltıp, camın önüne geçmek, dışarı bakarken kahveyi ne kadar karıştırdığını fark etmemek, sonra kokusunu içine çekip mutlu olmak gibisin biraz da, kahve kokusu gibi işte.

Aslında yastıksız huzurlu bir uykudan sonra, cam kenarına oturup nisan yağmurunu dinler ve koklarken elimde kahveyle kitap okumak gibisin. Çok sevdiğim bir kitabı tekrar okumak, satır aralarına yeni anlamlar yüklemek sanki. Bu sahneye sürekli yeni öğeler eklemek bir de. Gibisin işte. Bir sürü şey gibisin, birçok şeye benzetip tanımlamaya çalıştığım ama tam oturtamadığım. Kimseye anlatamayacağımı fark ettiğim kitabımsın. Siz de okuyun diye kimseye veremediğim, kıskandığım, herkesten sakladığım.

Öylesin işte, böylesin… Fincanımın içindesin, dinlediğim şarkıda yazdığım yazıdasın, her yerdesin. Kilometrelerce uzakta olduğunda bile buradasın. Başucumda duran Yüzüklerin Efendisi tek cildimsin. Yıpranmış yeşil kâğıdım, eskimiş kırmızı cildim, solmuş altın yaldızlı başlığımsın. Her kapağını açıp yüksek sesle okuduğumda sanki gümüşdil* okuyormuş gibi kelimelerin tadını hissettiren kitapsın. Kitaplığımda değil başucumda bekleyen, sık sık elimi uzattığımsın. Zamanında kıymetini bilemediğim, anlamadığım, geç keşfettiğim…

*Mürekkep Yürek’te (Cornelia Funke) esas oğlan Mo (adam demeliyim aslında) bir kitabı yüksek sesle kelimelerin tadını hissederek okuduğunda o hikaye gerçek olur, kitap kahramanları hikayeden çıkar bazen de yerine başkaları kitabın içine girer.

devamı...

Alive

Geceyi aydınlatacak ilk ışık huzmesi güneşten ayrıldıktan 8 dakika sonra ulaşır yeryüzüne. İşte o 8 dakika, ışığın 8 dakikalık o yolu gecenin en karanlık zamanıdır. Ay batar, yıldızlar görünmez olur, gökyüzü ışıktan olabildiğince yoksun uzayın en karanlık tarafına bakar. Şafaktan önceki son saniye en karanlık zamandır şu yeryüzünde. En kötü şeyler o sırada olur, en kötü haberler o sırada alınır, kaderlerimiz o saniyede yazılır. Bütün ışıklar söner o tek saniye için.

İnsana en uzun gelen 8 dakikadır sanırım, o kadar ki nanosaniyeleri sayabiliriz o sırada normal şartlarda saliseleri algılayamazken. İşte ben de hepsini saydım tek tek. O 8 dakikanın her bir nanosaniyesini. Şimdi düşünüyorum, çok da uzun süre değildi aslında günlere dökersek, aylar bile değil. Bense kışın insana hep uzun gelmesi gibi, üstünden yıllar geçmiş gibi hissediyorum. Sanki o kadar uzun zaman geçmiş ki, ben büyümüşüm, fiziksel işkencelerden geçmişim de öyle kurtulmuşum. Oysa hiç de büyümedim, çok bir şey de görmedim korkumun her zaman beni durdurmadığını, bazen cesur bir tarafım olduğunu fark etmek haricinde. Fiziksel olarak tek bir acı çekmedim, insanın kendi kalbinin kendisine yaptığı işkencenin, kalp acısının, can acısına eş değer olduğunu öğrendim o kadar.

Kış uykusuna yattım sanki o süre zarfında, gülmedim bile, kendi kahkahamın sesini unuttum. Neşeli zamanlarımı aramayı bırak hatırlamadım bile, oysa ben sürekli gülerdim, sürekli hareket halindeydim. Boş boş baktım etrafa, insanların suratlarını görmedim, ifadesiz yüzlü maskelerle gezdim, sesimi kaybettim konuşmadım… Sadece yazı yazarken bir anlamı oldu surat ifademin. Sayfalarca yazı yazdım, yırttım attım sonra çoğunu, yine yazdım. Sonra yine maskemi taktım.

Sonra bir gün, elimde adı umursamaz olan maske, otobüse bindim, 203’e. Sekiz dakikamın bittiği an işte o otobüse rastladı. Kulağımda kulaklık müzik dinlerken, tam da The Pigeon Detectives - This Is An Emergency* çalıyordu, kafamı kaldırdım camdan dışarı baktım. Motosikletli bir kadın gördüm Ulus’ta, karşı yolda otobüsün ters yönünde giden. Yüzünü bile tam görmeden, tanımadan, bilmeden hayran oldum kendisine çünkü liseden beri olmak istediğim yerdeydi, trafiğin orta yerinde motosikletiyle. Kocaman gülümsedim, durduramadım gülümsememi, bıraksalar kahkahalar atacaktım otobüsün ortasında. Baktım gülemiyorum, arkamda oturan amcanın duyamayacağı biçimde alçak sesle küfür savurdum birkaç tane kendime.

Çünkü hayat tam da olması gerektiği gibiydi, her şey olması gerektiği yerde, olması gerektiği zamanlarda oluyor, bahar gelmesi gerektiğinde geliyordu. Güneş batıyordu belki ama eninde sonunda doğuyordu yeniden. Hem bazen bulutlar kapatmıyor muydu güneşi gündüz vakti, görünmez oluyordu. Bazen ay geçmiyor muydu önüne bizi elimizde röntgen filmleriyle sokak ortasına dikerek. Eninde sonunda gelmiyor muydu ışık, her şey bitmiyor muydu, her şey yeniden başlamıyor muydu, sonra tekrar bitip bir daha başlamak ve yeniden bitmek ve yeniden başlamak üzere? Kış bitince gelenin adı bahar değil miydi, yerini yaza, ardından sonbahara ve yine kışa bırakmak üzere?

O zaman ben niye üzüyordum kendimi? Bu işkenceyi neden yapıyordum kendime, kalbimi kanatınca elime bir şey geçmediği halde. Bunu kendime ve çevremdekilere yapma sebebim neydi? Yapmayacaktım işte! Artık bunu yapmayacaktım. Bu yüzden otobüs Tandoğan’a gidecek olsa da Kızılay’da indim ben de otobüsten, yurduma yürümek üzere. Gökyüzüne baktım ve gülümsedim, yürürken hep böyle yapar, yukarılara bakarım. Gülümserken hem kendime hem de yukarıdakine(aramız genelde iyidir kendisiyle) “Kendimi üzmeyeceğim bundan sonra, ama lütfen izin ver mutlu olayım artık!” dedim. Çünkü sadece tanrının izni değil kendi rızam da gerekiyordu mutlu olabilmek için.

Üstelik ekstra bir şeyler vermesine gerek de yoktu, hayat güzeldi her şeye rağmen. Can acısı bile güzeldi eninde sonunda bitiyordu, kıymet nedir anlıyordun sonucunda. Parmak sayısını geçmeyecek ama hayatımdan da geçmeyecek insanlar vardı, annem vardı, her şeye sahiptim, sağlıklıydım, müzik dinleyebiliyordum, yağmuru görebiliyordum hala, kitap okuyabiliyordum, gülebiliyordum, bir sürü şeyi daha yapabiliyordum, mutsuz olmak niyeydi?

Hem cesurdum ben, cesur! Bunu biliyordum, bunu görebiliyordum, devam edecek cesareti de gösterebilirdim üstelik. It is alive** diye bağırabilirdim sokağın ortasında kendimi tanrı sanarak, yanımdan geçen sevimli küçük çocuğa göz kırpabilirdim, sahip olduğum piercing yüzünden kınayan gözlerle bakan yaşlı teyzeye gülümseyebilir, sokakta dans edebilirdim. Hepsini yapabilirdim, çünkü içimdeki kış uykusu bitmişti, cemre düşmüştü tenime. Sırada kanıma düşecek olan vardı, ardından da iç organlarıma düşecek cemreyi bekliyorduk hep birlikte. Bahar gelecekti sonra içime, çiçekler açacaktım, yağmurlar yağacaktı üstüne, gökkuşakları görecektik.

Baharın bizi hep çok bekletmesinin aksine ikinci cemre çok bekletmedi beni. Fellik fellik izleyecek film ararken “Bence one flew over the cuckoo’s nest’i izle ben çok beğenmiştim.” cümlesiyle geldi kendisi. Sonrası mı, sonrası başka bir hikâye…

Siz kanıma da cemrenin düştüğünü, 8 dakikaların hep sona erdiğini, şafağın görülecek en güzel görüntü olduğunu çünkü sabah ezanının eninde sonunda okunup akşam ezanına kadar cinleri uzaklaştıracağını ve bize bileklerine çuvaldız batırıp onlardan kurtulmanın fırsatını sağlayacağını, güneş tutulmalarının geçici olduğunu bilin yeter. Ben mi, ben ölmedim daha. Yaşıyorum! Efendim? Evet hala bağırabilirim: “IT IS ALIVEEEE!!!”. I am alive.

*This is an emergency: Bu acil bir durum

** Frankenstein’da yarattığı bedenin yaşadığını gören Dr. Frankenstein hayat vermenin sevinciyle öyle bağırır; yaşıyor!

devamı...